Η Ουκρανία θα εξακολουθήσει να παραμένει de facto μέλος του ΝΑΤΟ, εφόσον οι εγγυήσεις ασφαλείας της με τα μέλη του μπλοκ παραμένουν σε ισχύ.
Γράφει ο Andrew Korybko
Είμαι Αμερικανός πολιτικός αναλυτής με έδρα τη Μόσχα και ειδικεύομαι στην παγκόσμια συστημική μετάβαση προς την πολυπολικότητα.
Ο Ζελένσκι έκανε πρόσφατα κωλοτούμπα όσον αφορά τους όρους κατάπαυσης του πυρός, υποδηλώνοντας ότι θα δεχόταν την παύση των εχθροπραξιών με αντάλλαγμα την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, χωρίς όμως το άρθρο 5 να εφαρμόζεται σε όλα τα εδάφη που διεκδικεί ως δικά του, ενώ η σύγκρουση παραμένει σε εξέλιξη. Το ουκρανικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε στη συνέχεια μια δήλωση σχετικά με το πώς η χώρα τους δεν θα δεχτεί καμία εναλλακτική λύση για την ένταξη στο ΝΑΤΟ. Το Κρεμλίνο, όπως ήταν αναμενόμενο, χαρακτήρισε την απαίτηση αυτή ως απαράδεκτη.
Αυτό συνέπεσε με την διευκρίνιση του Γενικού Γραμματέα του ΝΑΤΟ Ρούτε ότι το μπλοκ του εστιάζει αυτή τη στιγμή στον εξοπλισμό της Ουκρανίας, γεγονός που επιβεβαίωσε τις αναφορές της Le Monde ότι αρκετά μέλη όπως η Ουγγαρία, η Γερμανία, ακόμη και οι ΗΠΑ αντιτίθενται στην ένταξη της Ουκρανίας αυτή τη στιγμή. Το ευρύτερο πλαίσιο αφορά τον Πούτιν που ανεβαίνει τελικά τη σκάλα της κλιμάκωσης μετά την έγκριση της ιστορικής χρήσης του υπερηχητικού πυραύλου μεσαίου βεληνεκούς MIRV με δυνατότητα MIRV Oreshnik σε μάχη, αφού οι ΗΠΑ επέτρεψαν στην Ουκρανία να χρησιμοποιήσει το ATACMS μέσα στο ρωσικό έδαφος πριν από το 2014.
Παρ’ όλα αυτά, αυτό που χάνεται μέσα στις τελευταίες ειδήσεις για την αναδίπλωση του Ζελένσκι σχετικά με τους όρους κατάπαυσης του πυρός είναι το γεγονός ότι στην πραγματικότητα πρόκειται απλώς για μια ψεύτικη παραχώρηση, αφού δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να καταλάβει όλα τα χαμένα εδάφη της χώρας του, συν το ότι εξακολουθεί να απαιτεί την ένταξη στο ΝΑΤΟ, η οποία αποτελεί τη ρίζα αυτής της σύγκρουσης. Ταυτόχρονα, η Ουκρανία είναι ήδη αναμφισβήτητα ένα de facto μέλος του ΝΑΤΟ, αφού κατάφερε να συνάψει μια σειρά από εγγυήσεις ασφαλείας με πολλά από τα μέλη του κατά τη διάρκεια του περασμένου έτους, οι οποίες μοιάζουν με το άρθρο 5 στο πνεύμα.
Σχετικά με αυτό, η ρήτρα αυτή παρουσιάζεται ευρέως λανθασμένα ως η υποχρέωση των χωρών να αποστέλλουν στρατεύματα για την υποστήριξη των συμμάχων που δέχονται επίθεση, αν και στην πραγματικότητα τις υποχρεώνει μόνο να παρέχουν όποια υποστήριξη κρίνουν απαραίτητη. Οι εγγυήσεις ασφαλείας που έκλεισε θεσμοθετούν την υφιστάμενη υποστήριξη των χωρών αυτών προς την Ουκρανία με τη μορφή όπλων, ανταλλαγής πληροφοριών και άλλης βοήθειας, η οποία είναι ουσιαστικά η ίδια με το άρθρο 5, αλλά χωρίς καμία σιωπηρή (λέξη-κλειδί) πίεση για αποστολή στρατευμάτων, όπως συνεπάγεται η πλήρης ένταξη.
Όσο αυτές οι συμφωνίες παραμένουν σε ισχύ, τότε το πάγωμα της σύγκρουσης, ακόμη και χωρίς την επίσημη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ, θα εξακολουθήσει να αποτελεί αποδοχή της de facto ένταξής της στο ΝΑΤΟ από τη Ρωσία, όπως εξηγείται, αν και θα είναι πολύ δύσκολο για τη Ρωσία να πείσει την Ουκρανία να καταγγείλει αυτά τα σύμφωνα και για τους εταίρους της να το αποδεχτούν αυτό. Τα τηςΓερμανίαςκαι του ΗνωμένουΒασιλείου επιτρέπουν την καταγγελία εντός έξι μηνών από την κοινοποίηση, χωρίς καμία δέσμευση, ενώ τα της Πολωνίαςκαι των ΗΠΑδιευκρινίζουν ότι οι τρέχουσες και εκτελεστικές συμφωνίες θα παραμείνουν σε ισχύ.
Σύμφωνα με το πρώτο, «Η καταγγελία δεν θα επηρεάσει την εφαρμογή των εν εξελίξει δραστηριοτήτων ή έργων, τα οποία έχουν αποφασιστεί πριν από την ημερομηνία της καταγγελίας της, εκτός εάν η Ουκρανία και η Πολωνία αποφασίσουν διαφορετικά», ενώ το δεύτερο αναφέρει ότι «οποιαδήποτε εκτελεστική συμφωνία ή ρύθμιση που έχει συναφθεί μεταξύ των μερών σύμφωνα με τους όρους της παρούσας συμφωνίας θα συνεχίσει να ισχύει σύμφωνα με τους δικούς της όρους, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στους όρους της συγκεκριμένης εκτελεστικής συμφωνίας ή ρύθμισης».
Με άλλα λόγια, ακόμη και στην απίθανη περίπτωση που η Ρωσία εξαναγκάσει τον Ζελένσκι ή όποιος κι αν είναι ο διάδοχός του να καταγγείλει αυτά τα σύμφωνα, η Πολωνία και οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να εφαρμόσουν μονομερώς τμήματα αυτών σύμφωνα με τις νομικές τους ερμηνείες. Αυτό θα μπορούσε υποθετικά να πάρει τη μορφή του να χαράξουν ένα κράτος πληρεξούσιο στη Δυτική Ουκρανία με πρόσχημα την εθνική ασφάλεια, προκειμένου να αποτρέψουν την ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων στα σύνορα του ΝΑΤΟ, εάν η εθνική κυβέρνηση πέσει με κάποιο τρόπο υπό την επιρροή του Κρεμλίνου.
Βέβαια, θα πρέπει να έχουν την πολιτική βούληση να αναπτύξουν πραγματικά στρατεύματα στη χώρα και δεν είναι σαφές αν θα ήταν διατεθειμένοι να διακινδυνεύσουν τον Γ’ Παγκόσμιο Πόλεμο γι’ αυτό, αν το Κρεμλίνο έδινε σήμα ότι έχει την πολιτική βούληση να χτυπήσει όσα από τα στρατεύματά τους θα μπορούσαν να εισέλθουν επίσημα στην Ουκρανία, αλλά και πάλι δεν μπορεί να αποκλειστεί. Κατά συνέπεια, τα περισσότερα αναδυόμενα σενάρια για το τελικό παιχνίδι αυτής της σύγκρουσης τείνουν προς την κατεύθυνση ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας της Ουκρανίας με το ΝΑΤΟ παραμένουν σε ισχύ, ισοδυναμώντας έτσι με τη συνέχιση της de facto συμμετοχής της.
Ο μόνος τρόπος με τον οποίο μπορεί να αποφευχθεί αυτό είναι αν η Ρωσία επιτύχει ένα στρατιωτικό επίτευγμα που θα της επιτρέψει να εξαναγκάσει τον Ζελένσκι ή όποιον άλλον διαδεχθεί, να καταγγείλει αυτά τα σύμφωνα και η Δύση (κυρίως οι ΗΠΑ και η Πολωνία) είτε αποτραπεί από το να οργανώσει μια συμβατική στρατιωτική επέμβαση, είτε υποχωρήσει κάτω από τη ρωσική επίθεση αν προχωρήσει σε αυτήν, είτε ηττηθεί αποφασιστικά εκεί σε έναν θερμό πόλεμο που με κάποιο τρόπο δεν θα εξελιχθεί σε πυρηνικό. Αυτή η ακολουθία γεγονότων είναι απίθανο να εξελιχθεί εκτός αν υπάρξει κάποια απρόβλεπτη εξέλιξη.
Κατά συνέπεια, ακόμη και αν η Ρωσία επιτύχει τους τέσσερις μαξιμαλιστικούς της στόχους, δηλαδή την αποκατάσταση της συνταγματικής ουδετερότητας της Ουκρανίας, την αποστρατιωτικοποίηση της χώρας αυτής, την αποναζιστικοποίησή της και την αναγνώριση από το Κίεβο της απώλειας των πέντε πρώην περιφερειών της, η Ουκρανία θα παραμείνει de facto μέλος του ΝΑΤΟ, αν αυτές οι εγγυήσεις ασφαλείας παραμείνουν σε ισχύ. Επομένως, ο Ζελένσκι δεν παραχωρεί τίποτα σημαντικό με το να κάνει κωλοτούμπα για τους όρους κατάπαυσης του πυρός. Η Ρωσία είτε θα αποδεχτεί αυτή τη νέα στρατιωτικοστρατηγική πραγματικότητα είτε θα πρέπει να καταφύγει στο μπρα ντε φερ για να προσπαθήσει να την αλλάξει.
Μεταφρασμένο από Sahiel.gr σε συνεργασία με korybko.substack.com