Ένας δορυφόρος που αναπτύχθηκε από τη Γαλλία και την Κίνα εκτοξεύτηκε σε ένα κυνήγι για τις ισχυρότερες εκρήξεις στο σύμπαν, σε ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ μιας δυτικής δύναμης και ενός ασιατικού γίγαντα.
Το Σάββατο, ο δορυφόρος βάρους 930 κιλών (2.050 λιβρών) που μεταφέρει τέσσερα όργανα – δύο γαλλικά, δύο κινεζικά – απογειώθηκε περίπου στις 3 μ.μ. (07:00 ώρα Ελλάδας) με έναν κινεζικό πύραυλο Long March 2C από μια βάση στην πόλη Xichang, στη νοτιοδυτική κινεζική επαρχία Sichuan, μετέδωσε το κρατικό ραδιοτηλεοπτικό δίκτυο CCTV.
Το Space Variable Objects Monitor (SVOM), που αναπτύχθηκε από μηχανικούς και των δύο χωρών, θα αναζητήσει εκρήξεις ακτίνων γάμμα, το φως των οποίων έχει ταξιδέψει δισεκατομμύρια έτη φωτός για να φτάσει στη Γη.
Οι εκρήξεις ακτίνων γάμμα συμβαίνουν γενικά μετά την έκρηξη τεράστιων άστρων – αυτών που είναι πάνω από 20 φορές μεγαλύτερα από τον ήλιο – ή τη σύντηξη συμπαγών άστρων.
Οι εξαιρετικά φωτεινές κοσμικές ακτίνες μπορούν να εκπέμψουν μια έκρηξη ενέργειας που ισοδυναμεί με περισσότερη από την ενέργεια ενός δισεκατομμυρίου ήλιων.
Η παρατήρησή τους είναι σαν “να κοιτάμε πίσω στο χρόνο, καθώς το φως από αυτά τα αντικείμενα χρειάζεται πολύ χρόνο για να φτάσει σε εμάς”, δήλωσε στο πρακτορείο ειδήσεων AFP ο Ore Gottlieb, αστροφυσικός στο Κέντρο Υπολογιστικής Αστροφυσικής του Ινστιτούτου Flatiron στη Νέα Υόρκη.
“Το SVOM έχει τη δυνατότητα να διαλευκάνει αρκετά μυστήρια στον τομέα των [εκρήξεων ακτίνων γάμμα, GRBs], συμπεριλαμβανομένης της ανίχνευσης των πιο απομακρυσμένων GRBs στο σύμπαν, οι οποίες αντιστοιχούν στις πρώτες GRBs”, πρόσθεσε ο Gottlieb.
Οι πιο μακρινές εκρήξεις που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα δημιουργήθηκαν μόλις 630 εκατομμύρια χρόνια μετά τη Μεγάλη Έκρηξη – όταν το σύμπαν βρισκόταν στα σπάργανα.
Όταν τεθεί σε τροχιά 625 χιλιομέτρων (388 μιλίων) πάνω από τη Γη, ο δορυφόρος θα στείλει τα δεδομένα του στα παρατηρητήρια. Μόλις ανιχνεύσει μια έκρηξη, ο SVOM θα στείλει ειδοποίηση σε μια ομάδα που θα βρίσκεται σε υπηρεσία όλο το εικοσιτετράωρο.
Όταν τα δεδομένα αναλυθούν θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην καλύτερη κατανόηση της σύνθεσης του διαστήματος και της δυναμικής των νεφών αερίων ή άλλων γαλαξιών, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Η κύρια πρόκληση ωστόσο είναι ότι οι εκρήξεις ακτίνων γάμμα είναι εξαιρετικά σύντομες, αφήνοντας τους επιστήμονες σε έναν αγώνα δρόμου ενάντια στον χρόνο για τη συλλογή πληροφοριών.
Το έργο αυτό απορρέει από τη συνεργασία μεταξύ της γαλλικής και της κινεζικής διαστημικής υπηρεσίας, καθώς και άλλων επιστημονικών και τεχνικών ομάδων από τα δύο κράτη.
Η διαστημική συνεργασία σε αυτό το επίπεδο μεταξύ της Δύσης και της Κίνας είναι επίσης αρκετά ασυνήθιστη, ιδίως από τότε που οι Ηνωμένες Πολιτείες απαγόρευσαν κάθε συνεργασία μεταξύ της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας NASA και του Πεκίνου το 2011.
“Οι ανησυχίες των ΗΠΑ για τη μεταφορά τεχνολογίας έχουν εμποδίσει τους συμμάχους των ΗΠΑ να συνεργάζονται πολύ με τους Κινέζους, αλλά συμβαίνει περιστασιακά”, δήλωσε στο AFP ο Τζόναθαν ΜακΝτάουελ, αστρονόμος στο Κέντρο Αστροφυσικής Χάρβαρντ-Σμιθσόνιαν στις ΗΠΑ.
Έτσι, ενώ το SVOM δεν είναι “σε καμία περίπτωση μοναδικό”, παραμένει “σημαντικό” στο πλαίσιο της διαστημικής συνεργασίας μεταξύ Κίνας και Δύσης, πρόσθεσε ο ΜακΝτάουελ.
Η πρόοδος της Κίνας στην εξερεύνηση του διαστήματος και της σελήνης ξεπερνάει γρήγορα εκείνη των ΗΠΑ, με αποτέλεσμα να προσελκύει εταίρους από ευρωπαϊκές και ασιατικές χώρες.
Το σεληνιακό σκάφος Chang’e-6 της Κίνας μετέφερε αυτόν τον μήνα στην άλλη πλευρά του φεγγαριού ωφέλιμα φορτία από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Διαστήματος, καθώς και από πακιστανικά, γαλλικά και ιταλικά ερευνητικά ινστιτούτα.
Η Κίνα συνεργάζεται με χώρες όπως η Βραζιλία, η Αίγυπτος και η Ταϊλάνδη για την ανάπτυξη και την εκτόξευση δορυφόρων.
Πηγή: aljazeera.com