Η έκκληση του Ισραήλ την Παρασκευή να εκκενωθεί ο μισός πληθυσμός της Λωρίδας της Γάζας προς τα νότια αυξάνει τους φόβους της Αιγύπτου για μαζική εισροή προσφύγων από τα βαριά οχυρωμένα σύνορα στο έδαφός της.
Από τότε που η αιματηρή επίθεση της Χαμάς κατά του Ισραήλ προκάλεσε μαζικά αντίποινα στη Γάζα, η ηγεσία της Αιγύπτου προσπαθεί εναγωνίως να διαπραγματευτεί την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω του περάσματος στο παλαιστινιακό έδαφος – εν μέρει με την ελπίδα να αποτρέψει μια έξοδο προς την αιγυπτιακή χερσόνησο του Σινά. Αξιωματούχοι λένε ότι οι προσπάθειές της δεν έλαβαν καμία ανταπόκριση από το Ισραήλ.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν αναμένεται να επισκεφθεί το Κάιρο το Σαββατοκύριακο και Αιγύπτιοι αξιωματούχοι αναμένεται να συζητήσουν μαζί του την είσοδο της βοήθειας.
Το Ισραήλ απέκλεισε τη Λωρίδα της Γάζας, σταματώντας κάθε είσοδο τροφίμων, νερού, φαρμάκων και καυσίμων στα 2,3 εκατομμύρια κατοίκους της, ενώ οι βομβαρδισμοί έχουν ισοπεδώσει τμήματα των πόλεών της. Αυτό έχει αφήσει το πέρασμα της Ράφα της Αιγύπτου ως μοναδική πρόσβαση. Αλλά οι επανειλημμένες ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στην παλαιστινιακή πλευρά του περάσματος το ανάγκασαν να σταματήσει να λειτουργεί, δήλωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Αιγύπτου, αφήνοντας τα φορτηγά με τη βοήθεια σταματημένα στην αιγυπτιακή πλευρά.
Ο Αιγύπτιος πρόεδρος Αμπντέλ Φατάχ ελ Σίσι ζήτησε την πρόσβαση μέσω της Ράφα σε ομιλία του την Πέμπτη. Επίσης, αντιτάχθηκε στην είσοδο μεγάλου αριθμού Παλαιστινίων.
“Η απειλή εκεί είναι σημαντική, διότι σημαίνει την εκκαθάριση αυτής της (παλαιστινιακής) υπόθεσης”, δήλωσε ο ελ Σίσι σε τελετή αποφοίτησης στρατιωτικής σχολής στο Κάιρο. “Είναι σημαντικό για τον λαό του να παραμείνει ακλόνητος και να υπάρχει στη γη του”. Επισήμανε επίσης ότι η Αίγυπτος φιλοξενεί ήδη περίπου 9 εκατομμύρια πρόσφυγες. Ο πληθυσμός αυτός διογκώθηκε φέτος, καθώς 300.000 Σουδανοί διέφυγαν από τον πόλεμο της χώρας τους στην Αίγυπτο, η οποία ήδη αντιμετωπίζει οικονομική κρίση.
Ο Khaled Gendy, ανώτερος συνεργάτης του Ινστιτούτου Μέσης Ανατολής, δήλωσε ότι η πρωταρχική ανησυχία της Αιγύπτου είναι ότι εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες θα γίνουν μόνιμη πραγματικότητα. “Τι είδους εγγυήσεις θα υπάρξουν για την επιστροφή τους;” είπε.
Οι Παλαιστίνιοι και τα αραβικά έθνη σημαδεύονται από την εμπειρία του πολέμου του 1948 γύρω από τη δημιουργία του Ισραήλ, όταν οι Παλαιστίνιοι εκδιώχθηκαν ή κατέφυγαν σε γειτονικές χώρες και έκτοτε δεν τους επετράπη να επιστρέψουν, ένα σημαντικό σημείο εμπλοκής στη μακρόχρονη αδιέξοδη ειρηνευτική διαδικασία.
Ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που ταξίδευε με τον Μπλίνκεν από την Ιορδανία στο Κατάρ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ συζητούν με το Ισραήλ, τους οργανισμούς του ΟΗΕ και τη Διεθνή Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού για τη δημιουργία ασφαλών ζωνών εντός της Γάζας, όπου οι πολίτες θα μπορούν να λαμβάνουν ανθρωπιστική βοήθεια. Δεν ήταν σαφές αν η βοήθεια θα εισέλθει από το Ισραήλ ή την Αίγυπτο.
Ο αξιωματούχος είπε ότι δεν φαίνεται να υπάρχει μεγάλη επιθυμία από κανέναν για ανεμπόδιστη διέλευση των συνόρων προς την Αίγυπτο, δεδομένου του αντίκτυπου στο ήδη ανήσυχο Σινά και του οικονομικού βάρους, και δεν θέλουν οι Παλαιστίνιοι που είναι ήδη πρόσφυγες να γίνουν διπλοί πρόσφυγες. Η εστίαση των ΗΠΑ στην Αίγυπτο ήταν να βγάλουν τους Παλαιστίνιους με διπλή υπηκοότητα από τη Ράφα, αν το επιθυμούν. Ο αξιωματούχος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας για να συζητήσει ιδιωτικές και εν εξελίξει διπλωματικές συζητήσεις.
Αιγύπτιοι αξιωματούχοι φοβούνται εδώ και καιρό ότι το Ισραήλ επιδιώκει να καταστήσει τη χώρα τους υπεύθυνη για τους Παλαιστίνιους στη Γάζα, την οποία η Αίγυπτος κυβέρνησε μεταξύ των πολέμων του 1948 και του 1967 στη Μέση Ανατολή. Η Αίγυπτος έχει ενωθεί με το Ισραήλ στον αποκλεισμό της Λωρίδας της Γάζας μετά την κατάληψη της εξουσίας από τη Χαμάς, ελέγχοντας αυστηρά την είσοδο προμηθειών και την έξοδο ανθρώπων.
Η έκκληση του Ισραήλ για εκκένωση είπε στους Παλαιστίνιους να μετακινηθούν στη νότια Γάζα, αυξάνοντας τις προσδοκίες για χερσαία επίθεση. Ένας στρατιωτικός εκπρόσωπος δήλωσε ότι θα τους επιτραπεί να επιστρέψουν μόλις τελειώσει ο πόλεμος. Αλλά με τους βομβαρδισμούς να συνεχίζονται στη νότια Γάζα, η μαζική μετακίνηση θα ασκήσει πιθανότατα πίεση στα σύνορα της Αιγύπτου.
Το Ισραήλ δεν έχει περιγράψει λεπτομερώς το μακροπρόθεσμο σχέδιό του για τη Γάζα πέρα από τη συντριβή της Χαμάς, η οποία κυβερνά εκεί από το 2007. Ακόμη και αν επιτραπεί στους εκτοπισμένους να επιστρέψουν, δεν είναι γνωστό τι θα απομείνει από τα σπίτια και την οικονομία τους.
Ανώτερος αξιωματούχος της αιγυπτιακής ασφάλειας δήλωσε στο Associated Press ότι η Αίγυπτος έχει λάβει “πρωτοφανή μέτρα” για να αποτρέψει την παραβίαση των συνόρων της με τη Γάζα. Χιλιάδες δυνάμεις ασφαλείας έχουν αναπτυχθεί στα σύνορα, είπε.
Το 2008, μαχητές της Χαμάς ανατίναξαν τον συνοριακό φράχτη με την Αίγυπτο, επιτρέποντας σε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να εισέλθουν στο Σινά. Η κρατική εφημερίδα al-Ahram ανέφερε ότι οι αιγυπτιακές αρχές προειδοποίησαν τις τελευταίες ημέρες τους ηγέτες της Χαμάς να μην επαναλάβουν κάτι τέτοιο.
Ο αξιωματούχος δήλωσε ότι Αιγύπτιοι αξιωματούχοι επικοινωνούν “νυχθημερόν” με το Ισραήλ, τη Χαμάς, τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ευρωπαϊκές χώρες προτείνοντας κατάπαυση του πυρός, επιτρέποντας την παράδοση βοήθειας μέσω της Ράφα και τη δημιουργία “ασφαλών ζωνών” στο εσωτερικό της Γάζας. Είπε ότι δεν υπήρξε καμία απάντηση από το Ισραήλ. Ο αξιωματούχος μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας, επειδή δεν του επιτρέπεται να μιλήσει στα μέσα ενημέρωσης.
Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για οποιεσδήποτε επαφές με την Αίγυπτο σχετικά με την κατάπαυση του πυρός ή την ανθρωπιστική βοήθεια, αν και τέτοιες επαφές λαμβάνουν συχνά χώρα μεταξύ αξιωματούχων ασφαλείας.
Η Αίγυπτος, η οποία έχει συνθήκη ειρήνης και στενή συνεργασία σε θέματα ασφάλειας με το Ισραήλ και επαφές με τη Χαμάς, βοήθησε στη διαμεσολάβηση για την κατάπαυση του πυρός σε προηγούμενους πολέμους μεταξύ των δύο πλευρών.
Ο επικεφαλής διπλωμάτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης Josep Borrel υποστήριξε την Πέμπτη την πρόταση της Αιγύπτου να παραδίδεται διεθνής βοήθεια μέσω της Ράφα. Η Αίγυπτος έχει καλέσει χώρες και ομάδες βοήθειας να στείλουν προμήθειες στο αεροδρόμιο ελ-Αρίς στο βόρειο Σινά, κοντά στη Ράφα. Η Ιορδανία και η Τουρκία έχουν ήδη στείλει αποστολές. Τοπικές ομάδες βοήθειας, συμπεριλαμβανομένης της αιγυπτιακής Ερυθράς Ημισελήνου, άρχισαν επίσης να συγκεντρώνουν βοήθεια και δωρεές.
Το Ισραήλ ξεκίνησε την πολιορκία της Γάζας σε αντίποινα για την εισβολή της Χαμάς το Σάββατο, όταν μαχητές εισέβαλαν στο νότιο Ισραήλ, σφαγιάζοντας εκατοντάδες πολίτες και στρατιώτες και συλλαμβάνοντας περίπου 150 ομήρους. Περισσότεροι από 3.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και από τις δύο πλευρές.
Με πληροφορίες από apnews.com