Με το 2024, οι Αμερικανοί θα υποδεχτούν ένα από τα πιο σημαδιακά έτη της σύγχρονης ιστορίας. Ορισμένες εξελίξεις είναι βέβαιο ότι θα είναι πρωτοφανείς. Και πολλές θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δημόσια αναταραχή.
Από τη Susan Milligan
Οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να καταδικάσουν έναν πρώην πρόεδρο για κακούργημα τον επόμενο χρόνο – και στη συνέχεια να ψηφίσουν για να τον στείλουν πίσω στον Λευκό Οίκο ως αρχιστράτηγο και αυτοαποκαλούμενο δικτάτορα για την πρώτη του μέρα. Ή, θα μπορούσαν να επανεκλέξουν έναν βαθιά αντιδημοφιλή εν ενεργεία πρόεδρο μεγάλης ηλικίας, του οποίου η αντιπρόεδρος είναι έτοιμη να γίνει η πρώτη γυναίκα επικεφαλής στην ιστορία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Οι Αμερικανοί θα μπορούσαν να συνεχίσουν την αντίδραση κατά της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου που αναιρεί τα εγγυημένα δικαιώματα στις αμβλώσεις και να ψηφίσουν για την κατοχύρωση του δικαιώματος στις αμβλώσεις σε όλες τις πολιτείες της χώρας. Ή, το Ανώτατο Δικαστήριο θα μπορούσε να καταστήσει σχεδόν αδύνατη την απόκτηση των φαρμάκων που απαιτούνται για μια φαρμακευτική άμβλωση – η οποία είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος διακοπής, και τα πολιτειακά νομοθετικά σώματα θα μπορούσαν να επιβάλουν ποινικές κυρώσεις στις γυναίκες που κάνουν άμβλωση.
Η Ουκρανία θα μπορούσε να ζήσει μια στιγμή που το ποντίκι βρυχάται, κινητοποιώντας τις ανίσχυρες δυνάμεις της και αξιοποιώντας την υποστήριξη των συμμάχων για να καταστείλει την εισβολή του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν στη δυτική γειτονική χώρα της χώρας του. Ή, ο Πούτιν θα μπορούσε να επωφεληθεί από τη διεθνή εξάντληση με τον συνεχιζόμενο πόλεμο, να αποκτήσει την Ουκρανία και να προχωρήσει περαιτέρω για να αρχίσει την ανοικοδόμηση της παλιάς σοβιετικής αυτοκρατορίας.
Ο βάναυσος πόλεμος στη Γάζα θα μπορούσε να λάβει τέλος, με την απελευθέρωση των ομήρων και την ισραηλινή κυβέρνηση να έρθει σε συμφωνία με τους Παλαιστίνιους που θα οδηγήσει σε ένα μέλλον ειρηνικής συνύπαρξης. Ή, και οι δύο πληθυσμοί θα μπορούσαν να αποδεκατιστούν από τον πόλεμο και το ίδιο το κράτος του Ισραήλ θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την πιο σοβαρή υπαρξιακή απειλή από την ίδρυσή του το 1948.
Όταν οι Αμερικανοί χτυπήσουν το 2024, θα καλωσορίσουν αυτό που διαμορφώνεται ως ένα από τα πιο σημαδιακά έτη στη σύγχρονη ιστορία, λένε οι αναλυτές. Ορισμένα αποτελέσματα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα είναι πρωτοφανή. Τα πράγματα μπορεί να μην τελειώσουν καλά. Και δεδομένου ότι οι Αμερικανοί δεν συμφωνούν για το τι είναι καλό ή κακό για τη χώρα, οποιοδήποτε τέλος μπορεί να οδηγήσει σε δημόσια αναταραχή.
“Η λιγότερο πιθανή κατάσταση είναι να εξελιχθεί ένα τυπικό σενάριο”, λέει ο Lee Miringoff, βετεράνος δημοσκόπος του Ινστιτούτου Κοινής Γνώμης Marist στο Poughkeepsie της Νέας Υόρκης. “Είναι σαν το 1968”, όταν η χώρα υπέστη εκτεταμένες αναταραχές και δολοφονίες ηγετών, προσθέτει ο Miringoff. “Υπάρχει πολύ μεγάλη πίεση στο σύστημα για να μην ξεσπάσει”.
Ο Miringoff προειδοποιεί ότι δεν προβλέπει δολοφονίες, όπως εκείνες εναντίον του Robert F. Kennedy και του Martin Luther King το 1968. Αλλά ιστορικοί και πολιτικοί αναλυτές λένε ότι, όπως και εκείνη την ταραχώδη χρονιά, διακυβεύονται τόσα πολλά στις Ηνωμένες Πολιτείες και στον κόσμο, με διεθνή σύνορα, κοινωνική πολιτική μακράς διάρκειας και την ίδια τη δημοκρατία να διακυβεύονται.
Τα δικαιώματα στην άμβλωση θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε οποιαδήποτε εξέλιξη, λένε οι αναλυτές. Μια χούφτα πολιτείες έχουν ήδη προχωρήσει στην προστασία του δικαιώματος στην άμβλωση και περισσότερες σχεδιάζουν δημοψηφίσματα για το θέμα αυτό το επόμενο έτος. Αλλά άλλες πολιτείες κινούνται προς την αντίθετη κατεύθυνση – οι Ρεπουμπλικάνοι του Μιζούρι εισήγαγαν αυτό το μήνα νομοσχέδιο που επιτρέπει κατηγορίες για ανθρωποκτονία εναντίον γυναικών που κάνουν άμβλωση, για παράδειγμα.
Και το Ανώτατο Δικαστήριο συμφώνησε να εκδικάσει μια υπόθεση σχετικά με τη δυνατότητα απόκτησης του φαρμάκου της άμβλωσης μιφεπριστόνη. Εάν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίσει ότι το φάρμακο παραβιάζει τον νόμο Comstock Act, ο οποίος απαγορεύει την αποστολή “άσεμνου” υλικού, αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης και τα φαρμακεία – ακόμη και εκείνα στις πολιτείες όπου η άμβλωση εξακολουθεί να είναι νόμιμη – δεν θα μπορούν να το προμηθεύονται, λέει η Audrey Blondin, δικηγόρος με έδρα το Κονέκτικατ, η οποία έχει μεταπτυχιακό στη δημόσια υγεία και έχει δραστηριοποιηθεί στον τομέα των αναπαραγωγικών δικαιωμάτων.
“Αν το Ανώτατο Δικαστήριο αποφανθεί ότι ο νόμος Comstock είναι έγκυρος και απαγορεύσει την άμβλωση με φάρμακα μέσω ταχυδρομείου, αυτό θα έχει προτεραιότητα”, λέει η Blondin, η οποία διδάσκει στο Πανεπιστήμιο του New Haven. “Μπορείτε να περάσετε όσους νόμους θέλετε [αλλά] αυτό είναι το τέλος – είναι το τέλος της γραμμής”.
Εκτός από το ζήτημα των αμβλώσεων, οι εκλογές του 2024 θα είναι εξ ορισμού συγκλονιστικές, λένε οι αναλυτές, με τη χώρα να είναι έτοιμη να ακολουθήσει μία από τις δύο ριζικά διαφορετικές κατευθύνσεις, ανάλογα με τα αποτελέσματα.
Οι αμερικανικές προεδρικές εκλογές είναι ήδη ιστορικά μοναδικές, καθώς ένας εν ενεργεία υποψήφιος αναμετράται με έναν άλλο ντε φάκτο εν ενεργεία, λέει η Μπάρμπαρα Πέρι, μελετήτρια προεδρικών εκλογών στο Κέντρο Μίλερ του Πανεπιστημίου της Βιρτζίνια.
Προσθέστε σε αυτό το γεγονός ότι ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ αντιμετωπίζει συνολικά 91 ποινικές κατηγορίες σε ομοσπονδιακά και πολιτειακά δικαστήρια, ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έχει ποσοστά δημοτικότητας στα υψηλά 30 ή χαμηλά 40, και οι δύο άνδρες δείχνουν σημάδια της ηλικιακής τους κατάστασης, και το Ανώτατο Δικαστήριο θα μπορούσε να καταλήξει να έχει καθοριστικό λόγο στο ποιος θα είναι στο ψηφοδέλτιο, ποιος θα ψηφίσει και ποιος θα μπορεί να υπηρετήσει – και η χρονιά γίνεται ακόμη πιο δραματική.
“Οποιοδήποτε από αυτά τα σενάρια είναι πρωτοφανές”, λέει ο Perry. Ακόμα και στην πορεία προς τον Εμφύλιο Πόλεμο το 1860, “το ερώτημα δεν ήταν: “Θα υπάρξει δικτάτορας;””. λέει ο Πέρι, αναφερόμενος στη δήλωση του Τραμπ ότι σκοπεύει να γίνει δικτάτορας από την πρώτη ημέρα της θητείας του, αν εκλεγεί του χρόνου. “Ήταν, “Θα μπορέσουμε να παραμείνουμε ως ένωση;”. Έχει συνέπειες για το Σύνταγμα, αλλά δεν ήταν, ‘Θα διατηρήσουμε αυτό το καθεστώς ή αυτό το είδος κυβέρνησης;’. Δεν φτάσαμε ποτέ σε αυτό το σημείο”.
Ο Τραμπ, για παράδειγμα, θα μπορούσε να καταδικαστεί, αλλά παρ’ όλα αυτά να κερδίσει τις εκλογές – χωρίς να είναι σε θέση να ψηφίσει τον εαυτό του. Θα μπορούσε στη συνέχεια να προσπαθήσει να δώσει χάρη στον εαυτό του, οδηγώντας σε μια σημαντική δικαστική αμφισβήτηση – το ψήφισμα θα εξόργιζε περίπου τη μισή χώρα και θα πρόσθετε στην αυξανόμενη έλλειψη εμπιστοσύνης στην ακεραιότητα του κορυφαίου διαιτητή των διαφορών της χώρας.
Ή, ο Τραμπ θα μπορούσε να χάσει τις εκλογές – με ή χωρίς να καταδικαστεί για κάποιο έγκλημα – και ένα μεγάλο μέρος της χώρας θα εξακολουθούσε να αισθάνεται θιγμένη, πιστεύοντας (ανεξάρτητα από τα γεγονότα) ότι οι εκλογές ήταν στημένες εναντίον του.
Και αν ο αντιδημοφιλής Μπάιντεν κουτσαίνει στην επανεκλογή εβδομάδες πριν από τα 82α γενέθλιά του, θα εγείρει ερωτήματα για το αν θα ολοκληρώσει τη δεύτερη θητεία του, λένε οι αναλυτές. Ένα άλλο ανατρεπτικό ενδεχόμενο – και το οποίο θα είχε επίσης ως αποτέλεσμα την ιστορική άνοδο της πρώτης γυναίκας προέδρου της Αμερικής.
Είναι επίσης πιθανό, σημειώνει ο Miringoff, κανένας από τους δύο άνδρες να μην είναι υποψήφιος του κόμματός του. Και οι δύο άνδρες παρουσιάζουν σημάδια γήρανσης, σημειώνει, και τα νομικά προβλήματα του Τραμπ θα μπορούσαν να οδηγήσουν τους ψηφοφόρους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να βρουν άλλον υποψήφιο – κάτι που από μόνο του θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια μεγάλη αναμέτρηση με τους πιστούς του Τραμπ στο Εθνικό Συνέδριο των Ρεπουμπλικανών.
“Μπορεί να μην έχουμε την ομάδα που πιστεύουμε τώρα ότι θα βρίσκεται στον αγωνιστικό χώρο τον Νοέμβριο”, λέει ο Miringoff.
Όποιος κι αν εκλεγεί θα πρέπει να αντιμετωπίσει ιστορικές συγκρούσεις στο εξωτερικό -ιδιαίτερα στην Ανατολική Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή- που θα μπορούσαν να σημάνουν πρόβλημα για την παγκόσμια δημοκρατία, ενώ θα ασκήσουν πρόσθετη πίεση στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς οι δικοί τους δημοκρατικοί θεσμοί δέχονται επίθεση, λένε οι αναλυτές.
Ο Steven Levitsky, καθηγητής κυβέρνησης του Χάρβαρντ και συν-συγγραφέας, μαζί με τον Daniel Ziblatt, του βιβλίου “How Democracies Die” (Πώς πεθαίνουν οι δημοκρατίες), προειδοποιεί κατά των αποκαλυπτικών προβλέψεων για το 2024. Αλλά λέει ότι η απειλή για την αμερικανική δημοκρατία είναι “πολύ σοβαρή”, με τη σωτήρια χάρη να είναι ότι οι Αμερικανοί δεν είναι πιθανό να εφησυχάσουν.
“Ανεξάρτητα από το ποιος θα κερδίσει τις εκλογές του 2024, οι Αμερικανοί που νοιάζονται για τη χώρα και νοιάζονται για τη δημοκρατία μας θα πρέπει να σηκωθούν και να αγωνιστούν για μια καλύτερη χώρα και μια καλύτερη δημοκρατία”, λέει ο Levitsky.
“Δεν μπορώ να σκεφτώ άλλον υποψήφιο σε ανταγωνιστικό σύστημα μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο – οπουδήποτε στον κόσμο – που να ήταν τόσο ανοιχτά αυταρχικός όσο ο Τραμπ” στις υποσχέσεις του για το πώς θα κυβερνήσει, λέει ο Levitsky. Αλλά “κανένα από τα δύο αποτελέσματα [των εκλογών] δεν πρόκειται να είναι το αποτέλεσμα που θα μας βάλει σε μια μη αναστρέψιμη πορεία”, λέει. “Η πολιτική δεν είναι ποτέ μη αναστρέψιμη”.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί κάλλιστα να βρουν τον δρόμο τους. Αλλά το 2024, αυτό δεν θα συμβεί χωρίς μάχη.