Ένα από τα πιο απειλούμενα είδη θαλάσσιων ψαριών στον κόσμο σώθηκε από την εξαφάνιση, χάρη σε ερευνητές που αιχμαλώτισαν άγρια δείγματα και τα βοήθησαν να αναπαραχθούν σε αιχμαλωσία.
Η ρακοσυλλέκτρια Maugean (Zearaja maugeana) συναντάται μόνο στο λιμάνι Macquarie στην εξαιρετικά απομονωμένη και τραχιά νοτιοδυτική ακτή της Τασμανίας, στην Αυστραλία. Η περιοχή είναι ήδη ένα φυσικό περιβάλλον χαμηλής περιεκτικότητας σε οξυγόνο, γεγονός που καθιστά δύσκολη την ευδοκίμηση των ψαριών, αλλά οι ανθρώπινες επιπτώσεις, ιδίως η εκτροφή σολομού και οι αλλαγές στη ροή των ποταμών ως αποτέλεσμα των υδροηλεκτρικών φραγμάτων, έχουν επιδεινώσει την κατάσταση.
Ο Jayson Semmens του Πανεπιστημίου της Τασμανίας λέει ότι ενώ κανείς δεν γνωρίζει τον ακριβή πληθυσμό αυτών των παπαγάλων, η κατάρρευση μεταξύ 2014 και 2021 τον είδε να μειώνεται στο μισό. Τώρα μπορεί να υπάρχουν μόλις πάνω από 1000 άτομα, λέει, και η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι πλέον πρόκειται κυρίως για ενήλικες, πράγμα που σημαίνει ότι τα νεαρά άτομα δεν φτάνουν στην ωριμότητα.
Καθώς ένας θαλάσσιος καύσωνας έσφιγγε πέρυσι τον κλοιό του στην περιοχή αυτή, στα ανοικτά της νοτιοανατολικής Αυστραλίας, ο Semmens και οι συνάδελφοί του αποφάσισαν να προβούν σε μια ριζική παρέμβαση για να προσπαθήσουν να διαφυλάξουν τα σαλάχια από την εξαφάνιση.
Τον Δεκέμβριο του 2023, η ομάδα συνέλεξε 50 αυγά και είδε πάνω από τα μισά από αυτά να εκκολάπτονται με επιτυχία σε αιχμαλωσία. Επίσης, συνέλεξαν τέσσερα ενήλικα, δύο από τα οποία πέθαναν μέσα σε δύο εβδομάδες. Οι δύο επιζώντες κρατήθηκαν χωριστά, οπότε η ομάδα έπαθε σοκ όταν το εναπομείναν θηλυκό γέννησε αυγά.
Ο Semmens λέει ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι παρυδάτιοι είναι σε θέση να αποθηκεύουν σπέρμα, για να γονιμοποιήσουν τα αυγά αργότερα. “Γεννούσε κατά μέσο όρο κάθε τέσσερις ημέρες, δύο αυγά κάθε φορά”, λέει. “Έχουμε πάνω από εκατό αυγά από αυτήν τώρα και η συντριπτική πλειονότητά τους φαίνεται ότι θα είναι βιώσιμα”.
Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η γενετική παραλλακτικότητα των νεαρών που εκτρέφονται σε αιχμαλωσία, η ομάδα εξετάζει το ενδεχόμενο να συλλάβει άλλα θηλυκά που έχουν ήδη γονιμοποιηθεί, να λάβει αυγά και στη συνέχεια να απελευθερώσει τα θηλυκά πίσω στη φύση.
Όμως το μέλος της ομάδας David Moreno, επίσης από το Πανεπιστήμιο της Τασμανίας, λέει ότι η αναπαραγωγή σε αιχμαλωσία δεν είναι η πλήρης λύση, γι’ αυτό και οι ερευνητές εργάζονται επίσης για την αντιστροφή των περιβαλλοντικών προβλημάτων στο λιμάνι Macquarie, συμπεριλαμβανομένης μιας δοκιμής άντλησης οξυγόνου στο νερό.
Δεν υπάρχει γρήγορη λύση και ακόμη και αν τα άτομα που εκτρέφονται σε αιχμαλωσία είναι σε θέση να απελευθερωθούν αμέσως, θα χρειαστούν τέσσερα έως πέντε χρόνια προτού φτάσουν στην ωριμότητα και αρχίσουν να συνεισφέρουν στον πληθυσμό.
Το διακύβευμα είναι μεγάλο αν η προσπάθεια ανάκτησης αποτύχει. “Αυτή θα ήταν η πρώτη εξαφάνιση είδους σαλαχιού ή καρχαρία στη σύγχρονη ιστορία”, λέει ο Moreno. “Οπότε πρόκειται για μια πραγματικά μεγάλη γραμμή στην άμμο”.
Πηγή: newscientist.com