Οι χρηματοπιστωτικές αρχές, που κάποτε αγκάλιαζαν την τάση αυτή, ζητούν από τις τράπεζες να συνεχίσουν να διακινούν χαρτονομίσματα και κέρματα μέχρι η κυβέρνηση να καταλάβει τι σημαίνει η κατάργηση των μετρητών για τους νέους και τους ηλικιωμένους καταναλωτές.
Η κεντρική τράπεζα, η οποία προβλέπει ότι τα μετρητά μπορεί να εξαφανιστούν από τη Σουηδία, δοκιμάζει ένα ψηφιακό νόμισμα, μια ηλεκτρονική κορώνα, για να διατηρήσει σταθερό έλεγχο της προσφοράς χρήματος. Οι νομοθέτες διερευνούν την τύχη των ηλεκτρονικών πληρωμών και των τραπεζικών λογαριασμών σε περίπτωση που το ηλεκτρικό δίκτυο αποτύχει ή οι διακομιστές εμποδιστούν από διακοπές ρεύματος, χάκερ ή ακόμη και πόλεμο, γράφει η “Financial Post” από τον Καναδά.
“Όταν βρίσκεσαι εκεί που βρισκόμαστε, θα ήταν λάθος να καθόμαστε με σταυρωμένα τα χέρια, να μην κάνουμε τίποτα και μετά απλά να σημειώνουμε το γεγονός ότι τα μετρητά έχουν εξαφανιστεί”, δήλωσε ο Stefan Ingves, διοικητής της κεντρικής τράπεζας της Σουηδίας, γνωστής ως Riksbank. “Δεν μπορείς να γυρίσεις τον χρόνο πίσω, αλλά πρέπει να βρεις έναν τρόπο να αντιμετωπίσεις την αλλαγή”.
Ρωτήστε τους περισσότερους ανθρώπους στη Σουηδία πόσο συχνά πληρώνουν με μετρητά και η απάντηση είναι “σχεδόν ποτέ”. Το ένα πέμπτο των Σουηδών, σε μια χώρα 10 εκατομμυρίων κατοίκων, δεν χρησιμοποιεί πλέον αυτόματες ταμειακές μηχανές. Περισσότεροι από 4.000 Σουηδοί έχουν εμφυτεύσει μικροτσίπ στα χέρια τους, επιτρέποντάς τους να πληρώνουν για σιδηροδρομικά ταξίδια και τρόφιμα ή να μπαίνουν σε γραφεία χωρίς κλειδιά, με ένα νεύμα. Εστιατόρια, λεωφορεία, χώροι στάθμευσης, ακόμη και τουαλέτες που πληρώνουν, εξαρτώνται από κλικ αντί για μετρητά.
Οι ομάδες καταναλωτών λένε ότι η αλλαγή αυτή αφήνει σε μειονεκτική θέση πολλούς συνταξιούχους – το ένα τρίτο του συνόλου των Σουηδών είναι 55 ετών και άνω – καθώς και ορισμένους μετανάστες και άτομα με αναπηρία. Δεν μπορούν εύκολα να αποκτήσουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικά μέσα για ορισμένα αγαθά και συναλλαγές και βασίζονται στις τράπεζες και την εξυπηρέτηση πελατών τους. Και η πρόοδος προς μια κοινωνία χωρίς μετρητά θα μπορούσε να ανατρέψει τον αιώνιο ρόλο του κράτους ως κυρίαρχου εγγυητή. Αν εξαφανιστούν τα μετρητά, οι εμπορικές τράπεζες θα ασκούν μεγαλύτερο έλεγχο.
“Πρέπει να κάνουμε μια παύση και να σκεφτούμε αν αυτό είναι καλό ή κακό, και όχι απλώς να καθόμαστε και να το αφήνουμε να συμβεί”, δήλωσε ο Mats Dillén, επικεφαλής μιας επιτροπής του σουηδικού κοινοβουλίου που μελετά το θέμα. “Αν τα μετρητά εξαφανιστούν, αυτό θα είναι μια μεγάλη αλλαγή, με σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνία και την οικονομία”.
Οι αστοί καταναλωτές παγκοσμίως πληρώνουν όλο και περισσότερο με εφαρμογές και πλαστικό. Στην Κίνα και σε άλλες ασιατικές χώρες που βρίθουν από νεαρούς χρήστες smartphone, οι πληρωμές μέσω κινητού αποτελούν ρουτίνα. Στην Ευρώπη, περίπου ένας στους πέντε ανθρώπους δηλώνει ότι σπάνια έχει μαζί του χρήματα. Στο Βέλγιο, τη Δανία και τη Νορβηγία, η χρήση χρεωστικών και πιστωτικών καρτών έχει φτάσει σε επίπεδα ρεκόρ.
Αλλά η Σουηδία – και ιδιαίτερα οι νέοι της – είναι στην πρωτοπορία. Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα αντιπροσωπεύουν μόλις το 1% της οικονομίας, σε σύγκριση με το 10% στην Ευρώπη και το 8% στις Ηνωμένες Πολιτείες. Περίπου ένας στους 10 καταναλωτές πλήρωσε για κάτι με μετρητά φέτος, από 40 τοις εκατό το 2010. Οι περισσότεροι έμποροι στη Σουηδία εξακολουθούν να δέχονται χαρτονομίσματα και κέρματα, αλλά οι τάξεις τους αραιώνουν.
Μεταξύ των νέων 18-24 ετών, οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί: Μέχρι και το 95 τοις εκατό των αγορών τους γίνονται με χρεωστική κάρτα ή με μια εφαρμογή για smartphone που ονομάζεται Swish, ένα σύστημα πληρωμών που δημιουργήθηκε από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Σουηδίας.
Η κεντρική τράπεζα σχεδιάζει να θέσει σε εφαρμογή το επόμενο έτος μια πιλοτική έκδοση ενός νέου τύπου χρήματος της Riksbank – την ψηφιακή κορώνα ή ηλεκτρονική κορώνα – που θα μπορούσε να αντικαταστήσει τα φυσικά μετρητά ή τουλάχιστον να βοηθήσει να ηρεμήσει το σημερινό πρόβλημα με τα μετρητά. Μια ηλεκτρονική κορώνα θα σήμαινε ότι οι λειτουργίες ενός νομίσματος που υποστηρίζεται από το κράτος θα παρέμεναν, ακόμη και σε έναν πλήρως ψηφιακό κόσμο που πλησιάζει γρήγορα.
Η Κριστίν Λαγκάρντ, γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, σημείωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αρκετές κεντρικές τράπεζες “εξετάζουν σοβαρά” το ενδεχόμενο ψηφιακών νομισμάτων.
Πηγή: moderndiplomacy.eu