Όταν μια αποθήκη πετρελαίου στη ρωσοκρατούμενη Κριμαία δέχθηκε επίθεση στα τέλη Απριλίου, η πυρκαγιά που προκλήθηκε έστειλε στον ουρανό ένα σύννεφο πυκνού μαύρου καπνού.
Το περιστατικό στην εγκατάσταση στη Σεβαστούπολη ήταν μία από τις τουλάχιστον πέντε επιθέσεις σε πετρελαϊκές υποδομές στη νότια Ρωσία σε λιγότερο από δύο εβδομάδες. Υπήρξε επίσης μια διπλή επίθεση στο διυλιστήριο πετρελαίου Ilsky στην περιοχή του Κρασνοντάρ, ένα χτύπημα σε διυλιστήριο πετρελαίου στην περιοχή του Ροστόφ, μια αναφερόμενη επίθεση την Τετάρτη στον πετρελαιαγωγό Druzhba που μεταφέρει ρωσικό αργό στην Ανατολική Ευρώπη και μια επίθεση σε μια εγκατάσταση αποθήκευσης πετρελαίου την Πέμπτη στην περιοχή Bryansk της Ρωσίας.
Οι επιθέσεις σε ενεργειακές υποδομές και στις δύο χώρες αποτελούν κοινή τακτική μετά την ολοκληρωτική εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία πέρυσι.
Όμως η σειρά των πρόσφατων επιθέσεων στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, αν επιβεβαιωθεί ότι η Ουκρανία βρίσκεται πίσω από αυτές, ήταν πιθανότατα σχεδιασμένες για να βοηθήσουν την από καιρό αναμενόμενη αντεπίθεση του Κιέβου, δημιουργώντας υλικοτεχνικά προβλήματα για τις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις και τρυπώντας το αίσθημα ασφάλειας που αισθάνονται οι Ρώσοι μακριά από τις γραμμές του μετώπου, δήλωσαν ειδικοί στους Moscow Times.
“Κάθε στρατιωτική ενέργεια που διεξάγεται από την Ουκρανία έχει σημασία και αποτελεί μέρος της λογικής της αντεπίθεσης”, δήλωσε ο Dionis Cenusa, εμπειρογνώμονας στο Κέντρο Μελετών Ανατολικής Ευρώπης της Λιθουανίας.
Ενώ η Ουκρανία ακολουθεί μια πολιτική που δεν επιβεβαιώνει ούτε διαψεύδει τον ρόλο της σε επιθέσεις στο ρωσικό έδαφος, Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν επιδοκιμάσει δημοσίως ορισμένες από τις επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
Μετά την πυρκαγιά στην αποθήκη πετρελαίου στην Κριμαία, για παράδειγμα, ο εκπρόσωπος της ουκρανικής στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών, Andriy Yusov, δήλωσε ότι οι επιθέσεις ήταν “η τιμωρία του Θεού” για τη δολοφονία αμάχων στην Ουκρανία.
Το ουκρανικό υπουργείο Άμυνας δεν απάντησε σε ερωτήσεις μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σχετικά με το αν βρίσκεται πίσω από τα επεισόδια στην προσαρτημένη Κριμαία και στην περιοχή Κρασνοντάρ της Ρωσίας.
Το αργό πετρέλαιο είναι ένας κρίσιμος πόρος σε καιρό πολέμου, που τροφοδοτεί με καύσιμα τα στρατιωτικά οχήματα και συμβάλλει στη λειτουργία της οικονομίας. Η αξία του έχει καταστήσει τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις κορυφαίο στόχο τόσο για το Κίεβο όσο και για τη Μόσχα, καθώς προσπαθούν να υποβαθμίσουν τις δυνατότητες της άλλης πλευράς.
Στη Ρωσία, το πετρέλαιο μεταφέρεται – συνήθως μέσω αγωγών – σε περιοχές που συνορεύουν με την Ουκρανία από τόσο μακρινές περιοχές όπως τα κοιτάσματα πετρελαίου στη δυτική Σιβηρία και τον Αρκτικό Ωκεανό.
Ο Γιούσοφ δήλωσε ότι η επίθεση στην Κριμαία κατέστρεψε 10 δεξαμενές πετρελαίου χωρητικότητας περίπου 40.000 τόνων, αλλά το μέγεθος των αποθεμάτων πετρελαίου της Ρωσίας και η σημαντική αποθηκευτική της ικανότητα καθιστούν δύσκολη τη μέτρηση του άμεσου αντίκτυπου.
Μετά την επίθεση, ο διορισμένος από τη Ρωσία κυβερνήτης της πόλης Σεβαστούπολη της Κριμαίας, Μιχαήλ Ραζβοζάγιεφ, έγραψε στο Telegram ότι δεν θα επηρεαστεί ο τοπικός εφοδιασμός με καύσιμα.
Ενώ υπάρχουν λίγες λεπτομέρειες σχετικά με το πώς ακριβώς εκτυλίχθηκαν τα πλήγματα στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Ρωσίας, Ρώσοι αξιωματούχοι κατηγόρησαν τα ουκρανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Ο κυβερνήτης Razvozhayev δήλωσε ότι η εγκατάσταση στην Κριμαία δέχθηκε επίθεση από δύο μη επανδρωμένα αεροσκάφη, το ένα εκ των οποίων καταρρίφθηκε πριν φτάσει στο στόχο του. Τοπικοί αξιωματούχοι στις περιφέρειες Κρασνοντάρ και Ροστόφ έδειξαν επίσης με το δάχτυλο τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Πλάνα που δημοσιεύθηκαν στο διαδίκτυο έδειχναν κάτι που φαινόταν να ταξιδεύουν στον ουρανό πολλά μη επανδρωμένα αεροσκάφη πριν πέσουν στο διυλιστήριο πετρελαίου Ilsky σε διαδοχικές νύχτες την περασμένη εβδομάδα.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη έχουν διαδραματίσει βασικό ρόλο τόσο για τον ρωσικό όσο και για τον ουκρανικό στρατό κατά τη διάρκεια των μαχών στην Ουκρανία και είναι γνωστό ότι το Κίεβο επιδιώκει να αυξήσει το βεληνεκές και τη μεταφορική ικανότητα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών του.
Σύμφωνα με τον Wim Zwijnenburg, έναν ερευνητή που έχει μελετήσει τις επιθέσεις σε καιρό πολέμου σε ενεργειακές υποδομές, η αυξανόμενη πολυπλοκότητα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών της Ουκρανίας πιθανόν να παίζει ρόλο στην έξαρση αυτού του είδους των επιθέσεων σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.
“Νομίζω ότι συνδέεται περισσότερο με την ανάπτυξη από την Ουκρανία δικών της μη επανδρωμένων αεροσκαφών μεγάλου βεληνεκούς, μικρού τύπου με εκρηκτικά, τα οποία είναι σε θέση να διαπεράσουν τη ρωσική αεράμυνα επειδή μπορούν να πετάξουν χαμηλά και να μην γίνουν αντιληπτά”, δήλωσε ο Zwijnenburg.
“Ή εκτοξεύονται τοπικά από ομάδες διείσδυσης”.
Καθ’ όλη τη διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα, η Ρωσία κατέστησε τις επιθέσεις στις ενεργειακές υποδομές της Ουκρανίας βασικό μέρος της πολεμικής της στρατηγικής – στοχεύοντας σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, γραμμές μεταφοράς και εγκαταστάσεις καυσίμων σε όλη τη χώρα με πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς και μη επανδρωμένα αεροσκάφη.
Σε ένα μόνο τέτοιο μπαράζ τον Οκτώβριο, η Ρωσία προκάλεσε ζημιές στο 40% των εγκαταστάσεων παραγωγής και μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας της Ουκρανίας, σύμφωνα με έκθεση που συνέταξε ο Zwijnenburg από την PAX, μια ολλανδική οργάνωση που ερευνά τις ζώνες συγκρούσεων. Αυτό οδήγησε σε πανεθνικές διακοπές ρεύματος και άφησε εκατομμύρια Ουκρανούς χωρίς θέρμανση, ηλεκτρικό ρεύμα και νερό.
Ωστόσο, αν οι Ουκρανοί στρατιωτικοί διοικητές βρίσκονταν πίσω από τις πρόσφατες επιθέσεις στις πετρελαϊκές υποδομές της Ρωσίας, είναι απίθανο να επιδιώκουν να αναπαράγουν την τακτική του Κρεμλίνου που προκάλεσε εκτεταμένη δυστυχία στους Ουκρανούς πολίτες.
Αντ’ αυτού, είναι πιθανό να επικεντρώνονται στη διατάραξη των ρωσικών αλυσίδων εφοδιασμού και της υλικοτεχνικής υποδομής ενόψει μιας αντεπίθεσης, δήλωσαν οι εμπειρογνώμονες.
Πιστεύεται ευρέως ότι η Ουκρανία θα επιτεθεί στις ρωσικές δυνάμεις στο νότιο τμήμα της χώρας, κοντά στις περιοχές όπου χτυπήθηκαν αυτές οι εγκαταστάσεις.
“Εάν επιτεθείς στην υλικοτεχνική υποδομή των πολεμικών προσπαθειών, μπορεί να μειώσεις τη στρατιωτική ετοιμότητα των δυνάμεων που βρίσκονται κοντά στο μέτωπο”, δήλωσε στους Moscow Times ο Wojciech Jakóbik, ενεργειακός αναλυτής με έδρα την Πολωνία.
Τούτου λεχθέντος, ο στρατηγικός αντίκτυπος αυτών των επιθέσεων δεν είναι πάντα εύκολο να μετρηθεί και η κλίμακά τους – τουλάχιστον μέχρι στιγμής – είναι πιθανότατα πολύ μικρή για να προκαλέσει στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις σοβαρά προβλήματα.
Μεμονωμένες επιθέσεις όπως αυτές δεν τείνουν να προκαλούν κυματισμούς στην αλυσίδα ενεργειακού εφοδιασμού της Ρωσίας, σύμφωνα με την Ελίνα Ριμπάκοβα, εμπειρογνώμονα στο Ινστιτούτο Peterson για τα Διεθνή Οικονομικά.
Ταυτόχρονα, ορισμένοι πιστεύουν ότι ο στόχος των επιθέσεων ήταν λιγότερο να προκαλέσουν ζημιά στη ρωσική εφοδιαστική και περισσότερο να σπείρουν το φόβο στους Ρώσους στρατιώτες και στον ευρύτερο πληθυσμό.
Εκτός από τις επιθέσεις σε πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, τις τελευταίες εβδομάδες σημειώθηκαν επίσης εκρήξεις σε ρωσικούς σιδηροδρόμους, πλήγματα σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις στο εσωτερικό της Ρωσίας, ακόμη και μια επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος στο Κρεμλίνο στο κέντρο της Μόσχας.
“Νομίζω ότι υπάρχει επίσης η δυνατότητα προβολής δύναμης στη Ρωσία, για να δείξουμε ότι μπορούμε να σας χτυπήσουμε και εκεί”, δήλωσε ο ερευνητής Zwijnenburg.
“Για να δείξουμε ότι έχουμε τις δυνατότητες και και θα κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο για να αφαιρέσουμε τις προμήθειες καυσίμων που χρειάζονται για τα στρατεύματά σας”.
Με πληροφορίες από themoscowtimes
Ακολουθήστε το Sahiel.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.