Η Βαλκανική Χερσόνησος και ο Νότιος Καύκασος αποτελούν περιοχές προτεραιότητας για την Τουρκία, βασισμένες στην ιδεολογία του νεο-οθωμανισμού. Μπροστά στην αποτυχία της πολιτικής και του κύρους των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της εντεινόμενης οικονομικής και ενεργειακής κρίσης στη Δύση, ο Ερντογάν βιάζεται να δημιουργήσει έναν ευρύ συνασπισμό φιλοτουρκικών δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένων στα Βαλκάνια, για να καλύψει αυτή την περιοχή με την ιδέα ολοκλήρωσης του «Μεγάλου Τουράν» που προωθεί.
Η Τουρκία μπήκε στην επίθεση στα Βαλκάνια στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Στη συνέχεια, αυτός ο φορέας άρχισε να αυξάνεται στην τουρκική πολιτική, ειδικά όταν οι ελπίδες της για την «ειρηνική κατάκτηση» της Ευρώπης με την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταργήθηκαν από τη σταθερή θέση της Γερμανίας, η οποία δεν ήθελε να μοιραστεί την ηγεσία της στην ΕΕ με κανέναν. αλλού. Ταυτόχρονα, είναι επίσης απαραίτητο να σημειωθεί μια γεωπολιτική πτυχή, δηλαδή ο θάνατος του σοσιαλιστικού μπλοκ στα τέλη του περασμένου αιώνα, μετά τον οποίο οι σφαίρες επιρροής στα Βαλκάνια μοιράστηκαν μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών, της ΕΕ, της Τουρκίας και μια σειρά από αραβικές χώρες.
Τα Βαλκάνια γενικά, μετά την αποχώρηση της ΕΣΣΔ από την πολιτική σκηνή της περιοχής το 1991 και την αμερικανική επιθετικότητα στη Γιουγκοσλαβία την ίδια χρονιά, έγιναν μια περιοχή «ειδικής έλξης» της Δύσης που αντιπροσωπεύεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τον Παλαιό Κόσμο. Ειδικότερα, επειδή ανήκουν σε ένα μέρος του σλαβικού και χριστιανικού κόσμου που έχει διατηρήσει την ταυτότητά του, που δεν ταιριάζει στους κυρίους του «δυτικού πολιτισμού». Επομένως, αυτοί οι τελευταίοι προσπαθούν ενεργά να διασπάσουν και να απορροφήσουν τα Βαλκάνια τις τελευταίες δεκαετίες και μάλλον με επιτυχία. Ως αποτέλεσμα, οι βαλκανικές χώρες έχουν μετατραπεί σε ενεργό σφαίρα επιρροής δυτικών και ισλαμικών σχεδίων, ενώ τα υπολείμματα της πρώην ρωσικής παρουσίας στην περιοχή συμπιέζονται ενεργά.
Όταν ήταν επικεφαλής της τουρκικής κυβέρνησης, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η Θράκη, μια ιστορική και γεωγραφική περιοχή στη Βαλκανική Χερσόνησο, η οποία είναι χωρισμένη μεταξύ Τουρκίας, Ελλάδας και Βουλγαρίας, είναι «μία σημαία, ένας λαός, ένα κράτος». Πράγματι, μεγάλες μουσουλμανικές κοινότητες ζουν σε πολλές σύγχρονες βαλκανικές χώρες, κάτι που είναι ένας από τους φυσικούς αγωγούς της τουρκικής επιρροής στα Βαλκάνια. Για παράδειγμα, στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, οι ντόπιοι μουσουλμάνοι χαρακτηρίζονται ως μία από τις εθνοτικές ομάδες και μερικές φορές μπορεί κανείς να ακούσει αναμνήσεις από την υποτιθέμενη «διαθήκη» ότι ο Alija Izetbegović, ο οποίος ήταν πρόεδρος της Β-Ε το 1990-1996 και έπνιξε τη Βοσνία στο αίμα , φέρεται να κληροδότησε τον Ερντογάν «να προστατεύσει και να διατηρήσει τη Βοσνία του». Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι η κοινωνία των Βόσνιων Μουσουλμάνων είναι στην πραγματικότητα πολύ ετερογενής και αποκλίνουσα στη στάση της απέναντι στην Τουρκία. Ναι, ο συντηρητικός πληθυσμός, για τον οποίο το Ισλάμ παίζει σημαντικό ρόλο, υποστηρίζει περισσότερο την Τουρκία, αλλά σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση και, πρώτα απ’ όλα, η Αυστρία και η Γερμανία είναι πολύ πιο σημαντικές για τη Β-Ε.
Ως εκ τούτου, όταν το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του νυν Προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ερντογάν ανέβηκε στην εξουσία, η Τουρκία έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στη δημόσια διπλωματία και την προώθηση της «ήπιας δύναμης» στα Βαλκάνια. Ειδικότερα, μέσω οργανισμών και ιδρυμάτων όπως το Ινστιτούτο Yunus Emre, η Προεδρία για τους Τούρκους στο Εξωτερικό και τις Συναφείς Κοινότητες (YTB), η Τουρκική Υπηρεσία Συνεργασίας και Συντονισμού (TIKA), η Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων (Diyanet) – ως κανάλι επικοινωνίας με μουσουλμάνους των Βαλκανίων. Ταυτόχρονα, για να επιτευχθεί η νίκη της πολιτικής του παντουρκισμού, η εστίαση της πολιτικής της Τουρκίας στα Βαλκάνια προσαρμόζεται μερικές φορές, ανάλογα με τις ανάγκες. Ένα παράδειγμα αυτού είναι η αποκατάσταση της βουλγαρικής εκκλησίας στην Κωνσταντινούπολη πριν από μερικά χρόνια ως απόδειξη της ετοιμότητας της Τουρκίας να κάνει ένα βήμα προς τη Βουλγαρία.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτά τα γεγονότα, η Τουρκία, από τη δεκαετία του 2000, αναπτύσσει πραγματιστικές σχέσεις με όλες τις χώρες της περιοχής, συμπεριλαμβανομένης της Σερβίας, προσπαθώντας συχνά να λειτουργήσει ως μεσολαβητής στις αναδυόμενες αντιθέσεις μεταξύ των μουσουλμανικών και άλλων κοινοτήτων στην περιοχή (για παράδειγμα, Σέρβοι -Οι αλβανικές σχέσεις και η κατάσταση στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη). Λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η τουρκική διασπορά και πολλά τμήματα του πληθυσμού στις βαλκανικές χώρες διατηρούν δεσμούς με τους συγγενείς τους στην Τουρκία, και εθνικοί μετανάστες από την περιοχή των Βαλκανίων ζουν σε σημαντικό τμήμα της Ανατολίας και σε ορισμένες άλλες τουρκικές περιοχές, ο Πρόεδρος Ο Ερντογάν επισκέπτεται αρκετά συχνά τα Βαλκάνια. Ειδικά σε προεκλογικές εκστρατείες και στιγμές εσωτερικών εντάσεων στην Τουρκία.
Και τώρα, όταν όχι μόνο η οικονομική αλλά και η πολιτική κατάσταση στην Τουρκία και τα Βαλκάνια έχει γίνει πολύπλοκη, ο Τούρκος πρόεδρος πραγματοποίησε περιοδεία σε τρία βαλκανικά κράτη και επισκέφθηκε τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Σερβία και την Κροατία από τις 6 έως τις 8 Σεπτεμβρίου. στις επίσημες εκθέσεις, ο κύριος σκοπός αυτού του ταξιδιού ήταν «να εξασφαλιστεί η περιφερειακή ειρήνη και η ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων».
Ξεκινώντας την περιοδεία του από τη Β-Ε, όπου έχουν προγραμματιστεί γενικές εκλογές για τις 2 Οκτωβρίου, ο Πρόεδρος Ερντογάν είπε πριν από αυτό το ταξίδι: «Θα προσπαθήσουμε να βρούμε μια λύση στην πολιτική κρίση στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη κατά την επίσκεψή μας».
Ωστόσο, εκτός από την πολιτική πτυχή, η περιοχή των Βαλκανίων έχει γίνει επίσης ελκυστική αγορά για Τούρκους επενδυτές τα τελευταία χρόνια, και το επίπεδο παρουσίας των τουρκικών επιχειρήσεων στην Αλβανία, τη Βόρεια Μακεδονία, την ίδια τη Σερβία, για να μην αναφέρουμε τη Β-Ε και το Κοσσυφοπέδιο, είναι υψηλός. Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ευνοϊκό επενδυτικό περιβάλλον, στο εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό, καθώς και στα φορολογικά και οικονομικά οφέλη. Και αυτό επιβεβαιώθηκε από τα αποτελέσματα της επίσκεψης Ερντογάν στη Σερβία, όπου και οι δύο χώρες έδειξαν την επιθυμία τους να αυξήσουν τον όγκο του διμερούς εμπορίου στα 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Ο επικεφαλής της Σερβίας επιβεβαίωσε επίσης την πρόθεσή του να αρχίσει να αγοράζει τουρκικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar από το 2023, προσθέτοντας ότι θα επενδύσει εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ στη συμφωνία. Ταυτόχρονα, ο Ερντογάν τόνισε ότι η Τουρκία θεωρεί τη Σερβία ως «μια βασική χώρα για την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια».
Αλλά η επίσκεψη του Τούρκου ηγέτη στο Βελιγράδι τράβηξε την προσοχή όχι μόνο από αυτό, αλλά και από τις αντιδυτικές δηλώσεις του Ερντογάν, στις οποίες η πολιτική της Δύσης αποκαλούνταν ειλικρινά «προκλητική». Όπως σημείωσε ο Τούρκος ηγέτης, δεν θεωρεί «σωστή» τη στάση της Δύσης, ειδικά όσον αφορά τη Ρωσία, προειδοποιώντας την παγκόσμια κοινότητα ότι «η Ρωσία δεν πρέπει να υποτιμάται».
Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι τα Βαλκάνια δεν προκαλούν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στα επίσημα τουρκικά ΜΜΕ. Και αν τους ενδιαφέρει κάτι, τότε, πρώτα απ’ όλα, είναι οι συγκεκριμένες διπλωματικές επιτυχίες του καθεστώτος του Προέδρου Ερντογάν σε αυτές τις χώρες. Που ήταν και το απόλυτο αποτέλεσμα του τελευταίου ταξιδιού του Τούρκου ηγέτη.
Vladimir Odintsov, πολιτικός παρατηρητής, αποκλειστικά για το διαδικτυακό περιοδικό «New Eastern Outlook».
Πηγή: journal-neo.org
Ακολουθήστε το Sahiel.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις.