By Sahiel
Η πανδημία του κορονοϊού είχε ως αποτέλεσμα τα θύματα της Ενδοοικογενειακής Βίας να παγιδευτούν. Ο απαιτούμενος εγκλεισμός ως μέτρο προστασίας ενάντια στην εξάπλωση του ιού αύξησε τα κρούσματα παγκοσμίως. Όπως επισημαίνει βέβαια η Γενική Γραμματέας Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων, Μαρία Συρεγγέλα, «ένας κακοποιητικός- βίαιος σύντροφος εκδηλώνει ανάλογες συμπεριφορές ασχέτως καραντίνας». Ωστόσο, οι μέρες που διανύουμε είναι πρωτόγνωρες με συσσωρευμένη ένταση και έντονες αντιδράσεις».
Η αύξηση της αβεβαιότητας όμως συμβάλλει στην ένταση εφόσον τα περιστατικά Ενδοοικογενειακής Βίας τείνουν να αυξάνονται στην διάρκεια πανδημιών (Ebola, SARS), φυσικών καταστροφών και σε περιόδους αργιών.
Εφόσον οι γυναίκες περνούν περισσότερο χρόνο στο σπίτι, ο θύτης αποκτά μεγαλύτερο έλεγχο στη ζωή τους ενώ οι εργασιακές και οικονομικές δυσκολίες οξύνουν την κακοποίηση.
Η κοινωνική αποστασιοποίηση χρησιμοποιείται εξίσου ως εργαλείο άσκησης ελέγχου, εμποδίζοντας την υποστήριξη από πηγές ασφάλειας εφόσον το θύμα δεν μπορεί να βρει καταφύγιο από φόβο μην εκθέσουν την οικογένειά τους στον ιό.
Όταν ο θύτης αισθανθεί ότι χάνει τον έλεγχο της ζωής του, αντί να αναλάβει την ευθύνη, στρέφεται σε εξωτερικούς παράγοντες και προβάλλει τα προβλήματά του σε άλλους ανθρώπους.
Αν και συχνή αποτελεί «μυστικό» λόγω των αισθημάτων ντροπής και ενοχών που εγκλωβίζουν το «θύμα». Περιλαμβάνει την σωματική και σεξουαλική κακοποίηση, την συναισθηματική και ψυχολογική βία, τον διαρκή έλεγχο και την κοινωνική απομόνωση.
Το φαινόμενο έχει τρεις φάσεις: το «θύμα» προσπαθεί να τα ελέγξει με υποτακτική συμπεριφορά, αποτρέποντας την κλιμάκωση. Αν αυτό δεν έχει αποτέλεσμα, αρνείται τον θυμό αποδεχόμενο τις αντιδράσεις του εφόσον πιστεύει ότι το αξίζει.
Η άρνηση οδηγεί σε απόδοση της συμπεριφοράς σε εξωγενείς παράγοντες όπως ‘είναι κουρασμένος’, κλπ. Σε δεύτερη φάση το επεισόδιο γίνεται οξύτερο και περιλαμβάνει σωματικές βλάβες. Ο «θύτης» μπορεί να έχει ως ένα βαθμό συνείδηση, στη συνέχεια όμως, γίνεται ανεξέλεγκτος. Στο τέλος παρατηρείται υποχώρηση της έντασης. Ο «θύτης» εκφράζει συναισθήματα, παραδέχεται την πράξη του και υπόσχεται πως δεν θα το ξανακάνει αφού το «θύμα» έχει πάρει το μάθημά του.
Το θύμα αισθάνεται ενοχές και θεωρεί υπαίτιο τον εαυτό του, έχει χαμηλή αυτοεκτίμηση, παθητική συμπεριφορά, εμφανίζει ανοχή στην ταπείνωση και την προσβολή και κατά συνέπεια καταθλιπτική διάθεση, άγχος και ανησυχία.
Οι θύτες είναι κάθε εκπαιδευτικού, μορφωτικού, οικονομικού και κοινωνικού επιπέδου, δεν εμφανίζουν συμπτώματα βίαιης συμπεριφοράς έξω από το σπίτι και ο περίγυρος δεν αντιλαμβάνεται κάτι. Σαν άτομα είναι αυταρχικοί, κτητικοί, απόλυτοι και άκαμπτοι και εμφανίζουν στοιχεία αντικοινωνικά ή ναρκισσιστικά.
Ο θύτης υποτιμά το θύμα και δεν έχει κανέναν σεβασμό ως προς τα δικαιώματα ή τις επιθυμίες του, προχωρώντας σε εκφοβισμό μέσω απειλών, επίδειξης δύναμης και κυριαρχίας.
Η Ενδοοικογενειακή Βία δεν καταγγέλεται λόγω της ανασφάλειας, της συναισθηματικής εμπλοκής και των επιπτώσεων της αποκάλυψης.
Τα «θύματα» θεωρούν ότι η οικογένεια δεν θα τα στηρίξει, είτε λόγω έλλειψης δυνατότητας ή λόγω στρεβλών αντιλήψεων. Εκλογικεύουν άρα την κατάσταση λέγοντας ότι τα παιδιά χρειάζονται και τους δύο γονείς, ρίχνουν την ευθύνη για την κακοποίηση στον εαυτό τους και υπομένουν με την προσδοκία της αλλαγής.
Το δεύτερο σχετίζεται με το νομικό πλαίσιο το οποίο θεσπίστηκε ως ποινικό αδίκημα σχετικά πρόσφατα (Ν.3500/2006). Ως αποτέλεσμα δεν υπάρχει σαφής εικόνα της ψυχοπαθολογίας των «θυτών» που εμφανίζουν αντικοινωνικά ως επί το πλείστον χαρακτηριστικά προσωπικότητας.
[ΠΗΓΗ]
