Του Κώστα Στούπα
1) Πλησιάζει η ώρα του Ερντογάν…
Αυταρχικοί ηγέτες όπως ο Ερντογάν, ο Πούτιν και η ηγεσία της Κίνας υποτιμούν την αποτελεσματικότητα των δημοκρατικών συστημάτων και το σθένος των πολιτών τους.
Επίσης, θεωρούν πως η παραμονή τους επί μακρόν στην εξουσία, τους παρέχει το πλεονέκτημα του μακροπρόθεσμου σχεδιασμού και η “ενός ανδρός αρχή” την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη λήψη κρίσιμων αποφάσεων.
Η αλήθεια είναι πως κάθε αυταρχική εξουσία εξαλείφει τις κριτικές φωνές γύρω της επιβραβεύοντας τους κόλακες οι οποίοι πληθαίνουν. Τούτο δημιουργεί πλασματική αυτοπεποίθηση στην ηγεσία, η οποία καταλήγει να εκλαμβάνει ακόμη και απεγνωσμένα σπασμωδικές κινήσεις της ως ιδιοφυείς ελιγμούς…
Πώς αλλιώς μπορεί να ερμηνεύσει κάποιος τις σχεδόν εβδομαδιαίες δημόσιες εξαγγελίες του Καθεστώτος Ερντογάν τους τελευταίους μήνες, περί της αποκατάστασης των σχέσεων με την Ελλάδα, την Αίγυπτο, το Ισραήλ, τις ΗΠΑ ή την Ε.Ε. όταν σε πλείστες των περιπτώσεων, την ίδια μέρα, κάποιο άλλο στέλεχος του καθεστώτος αναφέρει δημόσια εντελώς τα αντίθετα;
Τον Δεκέμβριο π.χ. ο Ταγίπ Ερντογάν είχε δηλώσει πως η Τουρκία θα ήθελε καλύτερες σχέσεις με το Ισραήλ.
Την ίδια περίοδο ο σύμβουλος του προέδρου Μεσούτ Κασίν δήλωνε στην Voice of America ότι οι διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Τουρκίας και Ισραήλ θα μπορούσαν να αποκατασταθούν έως τον Μάρτιο.
Ο Μάρτιος πέρασε και σήμερα ο καθένας μπορεί να διαπιστώσει πως οι σχέσεις βρίσκονται σε χειρότερο σημείο σε σχέση με τον περασμένο Δεκέμβρη.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο Τούρκος υπουργός Εμπορίου Μεχμέτ Μους ανέφερε τις τελευταίες μέρες πως η Άγκυρα θα βελτιώσει τις οικονομικές σχέσεις με την Αίγυπτο εν μέσω προσπαθειών εξομάλυνσης των διπλωματικών δεσμών μεταξύ των δύο χωρών…
Στα ελληνικά και αιγυπτιακά μέσα ενημέρωσης όμως η είδηση που ξεχωρίζει είναι η επιθυμία της Αιγύπτου να δημιουργηθεί ο αγωγός Φυσικού Αερίου που θα παρακάμπτει προς τον παρόν τον EastMed (την υλοποίηση του οποίου εμποδίζει η Τουρκία) και θα την συνδέει με την Κρήτη και μέσω της ηπειρωτικής Ελλάδας με τα ευρωπαϊκά δίκτυα.
Την ίδια παρελκυστική πολιτική ακολουθεί η Άγκυρα και έναντι της Ε.Ε. με τελευταία χειρονομία την αίτηση συμμετοχής στα σχέδια ανάπτυξης κοινών ευρωπαϊκών αμυντικών δράσεων.
Το αίτημα συμμετοχής της Τουρκίας στα αμυντικά σχέδια της Ευρώπης βέβαια από πολλές πλευρές εκλαμβάνεται σαν “Δούρειος ίππος”.
Σύμφωνα με τη γερμανική “Welt am Sonntag”, ως μέλος του ΝΑΤΟ η Τουρκία δήλωσε επίσημα την πρόθεσή της να συμμετάσχει στο σχέδιο στρατιωτικής κινητικότητας της ΕΕ στο πλαίσιο της μόνιμης δομημένης συνεργασίας της ΕΕ (PESCO) 46 στρατιωτικών σχεδίων και αποτελεί ένδειξη βελτίωσης της συνεργασίας ΕΕ-ΝΑΤΟ.
Το επίσημο αίτημα της τουρκικής κυβέρνησης έχει πράγματι ληφθεί από το ολλανδικό υπουργείο Άμυνας, το οποίο συντονίζει το έργο, επιβεβαίωσε ολλανδός εκπρόσωπος στην EURACTIV.
Οι υπουργοί Άμυνας της ΕΕ τον Μάιο συμφώνησαν να αποδεχτούν τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Νορβηγία και τον Καναδά στο σχέδιο στρατιωτικής κινητικότητας. Είναι η πρώτη φορά που η Ε.Ε. επέτρεψε σε χώρες εκτός Ε.Ε. να συμμετάσχουν σε οποιοδήποτε από τα στρατιωτικά της σχέδια.
Πολλοί διπλωμάτες της ΕΕ έχουν συμφωνήσει πως το σύνολο των πολιτικών προϋποθέσεων αποκλείει χώρες όπως η Ρωσία, η Κίνα, αλλά και η Τουρκία, ειδικά μετά την επιδείνωση των σχέσεων μεταξύ Βρυξελλών και Άγκυρας τα τελευταία χρόνια.
“Εάν η πολιτική κατάσταση βελτιωθεί στο μέλλον, σίγουρα η συμμετοχή της Τουρκίας σε έργα PESCO θα ήταν επωφελής για την ευρωπαϊκή ασφάλεια”, δήλωσε ο ll Toygür του Γερμανικού Ινστιτούτου Διεθνών και Ασφάλειας (SWP).
“Ωστόσο, λαμβάνοντας υπόψη τις εντάσεις μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας και Τουρκίας και Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο και την τρέχουσα δημοκρατική οπισθοδρόμηση της Τουρκίας, ίσως να μην είναι η καλύτερη στιγμή για μια τέτοια συνεργασία”, πρόσθεσε ο ίδιος.
Είναι φανερό πως η Τουρκία ακολουθεί μια καιροσκοπική και εξωτερική πολιτική της οποίας οι αντιφάσεις μεγαλώνουν όσο τα περιθώρια και τα αδιέξοδα στενεύουν.
Όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις στη γείτονα θα πρέπει να συμπεριλάβουν στα δεδομένα που διαμορφώνουν τις εξελίξεις και τον παράγοντα της επανεμφάνισης του Πληθωρισμού στο σκηνικό της διεθνούς οικονομίας. Ήδη τους τελευταίους μήνες χωρίς πληθωρισμό και με αρνητικά επιτόκια στις περισσότερες οικονομίες της Δύσης στην Τουρκία παρατηρούνταν ελλείψεις τροφίμων σε σημείο που το καθεστώς μοίραζε πατάτες και κρεμμύδια…
Toν τελευταίο χρόνο π.χ. η τιμή του καλαμποκιού έχει ανέβει από τα 3 στα 6,40 δολάρια το μπούσελ. Στο ίδιο διάστημα η τιμή της σόγιας έχει ανέβει από τα 0,25 δολ. στα 0,65 δολ. το πάουντ. Ανάλογες είναι οι αυξήσεις στο σιτάρι ή βασικά μέταλλα για τη βιομηχανία όπως ο χαλκός.
Την τελευταία φορά που οι τιμές των τροφίμων εκτοξεύθηκαν, σε χώρες όπου οι δαπάνες διατροφής καταλαμβάνουν σημαντικό ποσοστό των εισοδημάτων των νοικοκυριών, υπήρξαν πολιτικές και κοινωνικές εντάσεις. Έτσι ξεκίνησε η “Αραβική Άνοιξη” που οδήγησε στη διάλυση της Λιβύης και της Συρίας…
Η άνοδος του πληθωρισμού αργά ή γρήγορα θα οδηγήσει σε αύξηση των επιτοκίων του δολαρίου και του ευρώ. Οι τουρκικές επιχειρήσεις έχουν μεγάλο χρέος σε σκληρά νομίσματα και μέρος των εσόδων στην υπό κατάρρευση τουρκική λίρα.
Αυτή τη φορά η Τουρκία ενδέχεται να βρεθεί στη δίνη ενός “Κυκλώνα” αναταράξεων από την άνοδο των τιμών. Όσο τα αδιέξοδα θα αυξάνονται οι σπασμωδικές κινήσεις του καθεστώτος θα αυξάνονται…
Η ώρα της κρίσης για τον Ερντογάν πλησιάζει…
2) Ένα φάντασμα πλανάται…
Με βάση δημοσκόπηση του Bloomberg μεταξύ οικονομολόγων οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό στη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης, φέτος τον ανεβάζουν περί το 2,4%, πάνω από τις αντίστοιχες εκτιμήσεις στην αρχή του χρόνου.
Το ποσοστό αυτό είναι το μεγαλύτερο από το 2008 και η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως σηματοδοτεί το τέλος μιας περιόδου η οποία διευκόλυνε κυβερνήσεις και κεντρικές τράπεζες με μηδενικά επιτόκια και προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης να κρατήσουν τις δημογραφικά γερασμένες οικονομίες της Δύσης όρθιες…
kostas.stoupas@capital.gr
Πηγή: capital.gr